آیا عمل بینی با بیحسی انجام میشود؟ (مزایا و معایب + نکات)
خیلیها این را یک افسانه میدانند، اما واقعیت این است که امکان انجام عمل بینی (رینوپلاستی) با بیحسی کاملاً وجود دارد! این تصور که جراحی بینی لزوماً باید تحت بیهوشی عمومی انجام شود، یک تصور اشتباه است.
امروزه با وجود پیشرفتهای علم پزشکی، به نقطهای رسیدهایم که میتوان جراحی بینی را بدون استفاده از بیهوشی انجام داد. این روش که اغلب با عنوان «رینوپلاستی بیدار» (Awake Rhinoplasty) شناخته میشود، توسط بهترین جراح بینی قائمشهر نیز قابل انجام است.
انواع بیحسی برای عمل بینی
جدای از بیهوشی که رایجترین روش محسوب میشود، بیحس کردن موضعی برای عمل بینی به دو گونه تقسیمبندی میشود:
۱. بیحسی موضعی (Local Anesthesia)
در این روش، با تزریق داروهای بیحسکننده موضعی (مانند لیدوکائین یا نوکائین)، ناحیه مورد جراحی، یعنی بینی و اطراف آن بیحس میشود؛ درست همانند بیحس کردن دندان.
هدف از بیحسی موضعی، جلوگیری از رسیدن سیگنالهای درد به مغز است. در این حالت، بیمار کاملاً بیدار و هوشیار باقی میماند و حتی میتواند با تیم جراحی صحبت کند، اما دردی را در طول عمل احساس نمیکند. با این حال، احتمال دارد که طی جراحی، کمی فشار یا کشیدگی در ناحیه عمل احساس شود.
۲. بیحسی موضعی همراه با سدیشن (IV Sedation / Twilight Anesthesia)
در این روش که اغلب به عنوان «سدیشن» یا «بیحسی همراه با منگی» نیز شناخته میشود، علاوه بر استفاده از داروهای بیحسی موضعی برای جلوگیری بیشتر از ارسال سیگنالهای درد، از تزریق داروهای آرامبخش (سداتیو) نیز استفاده میشود تا بیمار را خوابآلود، راحت و آرام نگه دارد.
در این وضعیت، بیمار حالت منگی پیدا میکند اما کاملاً بیهوش نمیشود، بلکه نیمههوشیار است. استفاده از این داروهای منگکننده در کنار بیحسی موضعی، به مدیریت اضطراب و ناراحتی بیمار در طول عمل کمک میکند.
این روش بیشتر مناسب افرادی است که میخواهند عمل بینی را تحت بیحسی انجام دهند اما از دیدن صحنه جراحی دلهره و اضطراب دارند.
چه کسانی عمل بینی را با بیحسی انجام میدهند؟
- افرادی که ترس از بیهوشی عمومی دارند: این شایعترین دلیل انجام جراحی بینی بدون بیهوشی است. در این روش، بیمار دیگر در معرض عوارض ناشی از بیهوشی قرار نخواهد گرفت.
- افرادی که سابقه مشکلات بیهوشی دارند: کسانی که قبلاً تجربه بدی با بیهوشی عمومی داشتهاند یا به داروهای بیهوشی حساسیت دارند، میتوانند این روش را بهعنوان جایگزینی مناسب انتخاب کنند.
- افرادی که خواستار بیدار و هوشیار بودن هستند: در عمل بینی با بیحسی، بیمار هوشیار میماند و میتواند در طول عمل با تیم جراحی صحبت کند. برخی از بیماران مایلاند در جریان روند عمل جراحی قرار داشته باشند و نظارت کنند.
- بیماران غیرمضطرب: از آنجایی که در این روش بیمار باید همکاری بیشتری با جراح داشته باشد و از حرکت کردن خودداری کند، افرادی که استرس و اضطراب کمتری دارند، کاندیداهای بهتری برای عمل بینی با بیحسی محسوب میشوند.
- افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای خاص: بیمارانی که مشکلات قلبی دارند یا مبتلا به دیابت هستند، کاندیدای مناسبی برای جراحی بینی با بیحسی بهشمار میآیند.
- کسانی که نیاز به ریکاوری سریعتر دارند: عمل بینی تحت بیحسی، زمان ریکاوری کوتاهتری نسبت به بیهوشی دارد و بیمار میتواند سریعتر به فعالیتهای روزمره بازگردد.
نکته بسیار مهم:
توجه داشته باشید که عمل بینی با بیحسی موضعی معمولاً برای تغییرات جزئی در بینی مناسب است.
در این روش، نمیتوان تغییرات زیادی در سایز و ساختار داخلی بینی ایجاد کرد و بیشتر اصلاحات جزئی قابل انجام است.
عملهایی که به تغییر شکل صددرصدی بینی، اصلاحات گسترده و زمان طولانیتری نیاز دارند، اغلب تحت بیهوشی عمومی انجام میشوند.
چه نوع از عملهای بینی را میتوان با بیحسی انجام داد؟
تیپ پلاستی (Tip Plasty) یا عمل نوک بینی |
اصلاح قوز کم |
بالا بردن نوک بینی |
جمع کردن پرههای بینی |
سوهانکشی بینی |
اصلاح انحراف یا عدم قرینگی جزئی |
جراحیهای ترمیمی جزئی |
موارد استفاده از بیهوشی عمومی
اگرچه جراحی بینی با بیحسی امکانپذیر است، اما بیهوشی عمومی همچنان در برخی شرایط ترجیح داده میشود:
بیهوشی عمومی معمولاً برای عملهای عمیقتر و طولانیتر که نیاز به اصلاحات گسترده (مانند شکستن استخوان تیغه بینی) یا پیچیدگی زیادی دارند، استفاده میشود.
در بیهوشی عمومی، بیمار کاملاً بیحرکت است، اما در بیحسی موضعی احتمال حرکت ناخواسته بیمار وجود دارد. این اتفاق میتواند دقت جراحی را به هم بزند؛ هرچند یک جراح باتجربه میتواند این وضعیت را مدیریت کند.
چنانچه بیمار در طول عمل هوشیار باشد و به هر دلیلی دچار اضطراب شدید شود، ممکن است تجربه بسیار ناخوشایندی را پشت سر بگذارد (دیدن بینی بازشده روی صورت به هیچ وجه دلانگیز نخواهد بود!).
مزایای عمل بینی با بیحسی موضعی
همانطور که در سایت therhinoplastycenter.com نوشته شده:
Awake Rhinoplasty, a relatively new type of rhinoplasty, is performed under local anesthesia, with the patient awake and responsive. This method not only shortens recovery time but also improves surgical outcomes.
رینوپلاستی بیدار تقریباً یک روش نسبتاً جدید عمل بینی است که تحت بیحسی موضعی انجام میشود و بیمار طی آن کاملاً بیدار و هوشیار است. این متد جراحی نهتنها زمان ریکاوری بعد از عمل را کاهش میدهد، بلکه نتایج عمل را نیز بهبود میبخشد.
بهصورت کلی، مزایای عمل بینی با بیحسی عبارتاند از:
این روش خطرات و عوارض ناشی از بیهوشی عمومی، مانند واکنشهای آلرژیک، مشکلات تنفسی، اختلالات قلبی و گیجی پس از رفع بیهوشی را به حداقل میرساند و ایمنی بیشتری برای بیماران فراهم میکند.
داروهای بیحسی موضعی به زیر پوست تزریق میشوند، در حالی که داروهای بیهوشی به داخل رگ تزریق میشوند. همین امر باعث میشود داروهای بیحسی عوارض جانبی کمتری داشته باشند.
در این روش، بیمار هوشیار است و نیازی به لوله یا دستگاه برای تنفس ندارد. این موضوع نگرانیهای رایج در خصوص مسدود شدن مجاری تنفسی هنگام جراحی را از بین میبرد.
بیحسی موضعی نسبت به بیهوشی عمومی، مدت زمان ریکاوری کوتاهتری دارد و بیماران میتوانند سریعتر به روتین طبیعی زندگی خود بازگردند. بعد از این نوع عمل سرپایی، بیمار معمولاً تنها پس از چند ساعت مرخص میشود.
عوارض شایع بیهوشی عمومی مانند تهوع، استفراغ و سرگیجه در این روش به حداقل میرسند.
استفاده از بیحسی موضعی میتواند به کنترل بهتر درد پس از جراحی کمک کند، زیرا داروهای بیحسی میتوانند برای مدت طولانیتری در محل باقی بمانند. بنابراین، بیمار نهتنها حین عمل بلکه حتی در زمان جمع کردن بخش استخوانی بینی نیز هیچ دردی احساس نمیکند.
این روش برای افرادی که از بیهوشی عمومی واهمه دارند، یک گزینه مناسب و بهتر است.
در این شیوه، بیمار در طول عمل هوشیار است و میتواند با تیم جراحی صحبت کند و همکاری داشته باشد. برخی از جراحان معتقدند این هوشیاری میتواند به جراح در دستیابی به نتایج بهتر کمک کند.
یکی از مزایای بزرگ بیحسی موضعی این است که میزان خونریزی در طول عمل را محدود میکند. کاهش جریان خون به ناحیه عمل، جراحی را آسانتر کرده و عوارضی مانند تشکیل لخته خون را کاهش میدهد.
معایب و خطرات عمل بینی با بیحسی
- جراحی با بیحسی موضعی فقط برای اصلاحات جزئی، کوچک و رفع نواقص سطحی بینی مناسب است.
- در این روش، امکان فرمدهی و تغییر شکل ساختار داخلی بینی یا اعمال تغییرات زیاد در سایز بینی وجود ندارد.
- جراح باید تغییرات موردنیاز را در کوتاهترین زمان ممکن اعمال کند که این خود یک محدودیت محسوب میشود.
- احتمال تجربه اضطراب و ناراحتی همیشه وجود دارد.
- در این شیوه، بیمار باید بیشتر با جراح همکاری کند و از انجام هرگونه حرکت ناخواسته خودداری نماید.
- تزریق آمپول بیحسی ممکن است با مقداری درد و سوزش همراه باشد، هرچند استفاده از کرمهای بیحسی میتواند این درد را کاهش دهد.
سخن آخر
عمل بینی با بیحسی نهتنها کاملاً امکانپذیر است، بلکه میتواند مزیتهای زیادی نیز داشته باشد. این متد تقریباً جدید بوده و در ایران نیز برای کاندیداهای مناسب، توسط بهترین پزشکان انجام میگیرد.